Determinizm – 1. Bölüm – GİRİŞ: Belirlenimciliğin Temel Sorusu Felsefe tarihinin en eski ve en ısrarlı sorularından biri şudur: Evren nedensel olarak mı işler, yoksa olaylar…
Browsing: felsefe kavramları
Kavramların Coğrafyası: Deleuze Serisi #3 GİRİŞ: DELEUZE NEDEN SPINOZA’YA DÖNÜYOR? Gilles Deleuze’ün felsefesini inşa ederken dayandığı temel kaynaklardan biri hiç şüphesiz Baruch Spinoza’dır. Deleuze’ün hem Spinoza…
Öznenin Merkezden Uzaklaştırılması Felsefe tarihinde özne, genellikle rasyonel, kendine içkin, bilinçli bir varlık olarak tanımlanmıştır. Bu anlayış özellikle Modernite ile birlikte güç kazanmış; Descartes, Kant, Hegel…
Bu yazıda, özne kavramının yalnızca düşünsel veya zihinsel bir yapı olarak değil, aynı zamanda bedensel bir varlık olarak nasıl kavrandığını inceleyeceğiz. Modern felsefeden fenomenolojiye, yapısökümcü yaklaşımlardan…
Freud’dan Kopuş, Üretim Olarak Arzu ve Toplumsal Makinalar Arzuya Felsefi Bir Bakış Felsefe tarihinde “arzu” kavramı sıklıkla bir eksikliğin göstergesi olarak ele alınmıştır. Platon, arzuya özlemin;…
İdeolojiyi Kavramsallaştırmak Neden Önemlidir? İdeoloji, yalnızca belirli bir siyasal görüş ya da toplumsal sistemin temsili değildir. O, öznenin dünyayı nasıl algıladığını, olayları nasıl yorumladığını ve gerçeklikle…
Öznenin Bilgiyle Kurduğu Bağ Felsefe tarihi boyunca bilgi sorunu, yalnızca bilginin nesnesine değil, aynı zamanda bu bilginin kim tarafından ve nasıl üretildiği sorusuna dayanır. “Özne nedir?”…
Klasik Mantıktan Diyalektik Felsefeye Özdeşliğin Serüveni Felsefenin mantıkla kesiştiği en temel ilke belki de budur: özdeşlik. “Bir şey, kendisiyle özdeştir.” Mantığın klasik formülasyonu bu kadar basittir.…
Felsefede bazı sözcükler yalnızca kavram taşımaz; aynı zamanda bir düşünme biçiminin mimarisini de kurar. “Aufhebung” da böylesi kelimelerdendir. Hegel felsefesinde bu Almanca fiil, hem “kaldırmak” (aufheben),…
Olumsuzlama: Diyalektiğin Motoru Olumsuzlama Nedir? Olumsuzlama (Negation), felsefede bir varlığın, düşüncenin ya da durumun kendi karşıtına dönüşmesi veya kendi sınırlarını aşarak başka bir hâle evrilmesi anlamına…